FORMY OPODATKOWANIA

FORMY OPODATKOWANIA

Przedsiębiorca w Polsce może wybrać następujące formy opodatkowania:

  • 1) skala podatkowa

  • 2) podatek liniowy

  • 3) zryczałtowany podatek dochodowy

  • 4) karta podatkowa

1) skala podatkowa

Według tej formy opodatkowania rozliczać się może każda osoba fizyczna, osiągająca dochody z prowadzonej działalności gospodarczej. Stawka podatku w roku 2020 wynosi 17% do 85,528 zł dochodu i 32% powyżej tej kwoty. Podstawą opodatkowania według skali podatkowej jest dochód będący różnicą pomiędzy osiągniętym przychodem a kosztami jego uzyskania. W ciągu roku podatkowego podatnicy mają obowiązek wpłacania zaliczek na podatek za okresy miesięczne, a tylko w niektórych przypadkach kwartalne albo w formie uproszczonej.

Wybierając tę formę opodatkowania podatnikowi wolno:

  • pomniejszać przychód o koszty jego uzyskania,

  • odliczać od dochodu opłacone w roku podatkowym składki na ubezpieczenie społeczne podatnika lub osoby współpracującej oraz wpłaty dokonane w roku podatkowym na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego,

  • odliczać od dochodu, pod pewnymi warunkami, straty osiągnięte w poprzednich okresach tj. poniesione z działalności gospodarczej (do 5 lat wstecz),

  • korzystać z aktualnie obowiązujących ulg podatkowych

  • stosować kwotę zwolnioną od podatku - kwota wolna od podatku w 2016 r. wynosi 3 091 zł

  • od podatku obliczonego przy zastosowaniu skali podatkowej odliczać opłacone w roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne,

  • rozliczać się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dzieci.

Wady skali podatkowej:

  • po przekroczeniu dochodu 85.528 zł przedsiębiorca jest zmuszony do zapłaty podatku dochodowego wg stawki 32%,

  • obowiązek prowadzenia ewidencji księgowych (KPiR lub księgi rachunkowe)

2) PODATEK LINIOWY

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą samodzielnie lub w formie spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej mogą wybrać opodatkowanie dochodów podatkiem liniowym. Stawka podatku wynosi w tym przypadku 19% a podstawę opodatkowania stanowi dochód będący różnicą pomiędzy osiągniętym przychodem a kosztami jego uzyskania. W roku podatkowym podatnicy mają obowiązek wpłacania zaliczek na podatek za okresy miesięczne, w niektórych przypadkach kwartalne albo w formie uproszczonej tj. ustalonych w stałej miesięcznej wysokości.
Jeśli podatnik wybrał opodatkowanie podatkiem liniowym i uzyskał z tej działalności przychody z tytułu świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadającym czynnościom, jakie wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy (lub spółdzielczego stosunku pracy) – traci w tym roku prawo do opodatkowania stawką 19% i w konsekwencji jest zobowiązany do opodatkowania się według skali podatkowej od początku roku podatkowego.-

Podatnikowi wolno:

  • pomniejszać przychód, o koszty jego uzyskania,

  • od przychodu odliczać opłacone w roku podatkowym składki na ubezpieczenie społeczne podatnika lub osoby współpracującej oraz wpłaty dokonane w roku podatkowym na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego,

  • odliczać od dochodu, w określonych przypadkach, osiągnięte w poprzednich okresach straty poniesione z działalności gospodarczej (do 5 lat wstecz),

  • odliczać od podatku obliczonego opłacone w roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Podatnikowi nie wolno:

  • skorzystać z tzw. ulgi prorodzinnej, rehabilitacyjnej czy internetowej (można z nich skorzystać jeśli podatnik osiągnie przychody z innego tytułu np. ze stosunku pracy, umowy zlecenia czy o dzieło)

  • łączyć dochodów osiągniętych z działalności gospodarczej z przychodami osiągniętymi z innych źródeł,

  • rozliczać się wspólnie z małżonkiem oraz jako osoba samotnie wychowująca dzieci.

Jak odbywa się ewidencjonowanie:

Podatnicy, którzy wybrali opodatkowanie podatkiem liniowym mają obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów- PKPiR lub ksiąg rachunkowych

3) RYCZAŁT OD PRZYCHODÓW EWIDENCJONOWANYCH

Podatnicy, którzy uzyskują przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie, w formie spółki cywilnej osób fizycznych oraz spółki jawnej osób fizycznych, po spełnieniu warunków określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym mogą płacić podatek dochodowy w formie ryczałtu . Wysokość stawki, jaką musimy zapłacić uzależniona jest od rodzaju działalności, jaką prowadzimy, i tak upraszczając:

  • 3% handel

  • 5,5 % branża budowlana, branża wytwórcza

  • 8,5% gastronomia

  • 17% m. in. usługi parkingowe i wynajem samochodów

  • 20% dla większości wolnych zawodów

Ryczałt ewidencjonowany rozliczamy na formularzu PIT – 28.


W przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych znaczenie ma rodzaj wykonywanej działalności, który jest określony symbolem PKWiU. Istnieje wykaz usług, który wyklucza podatnika spod możliwości zastosowania ryczałtu. W przypadku, gdy podatnik rozpoczyna indywidualną działalność gospodarczą albo działalność gospodarczą w formie spółki i wykonywać będzie czynności na rzecz byłego pracodawcy w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym ten rok - nie będzie mógł opodatkować się w formie ryczałtu. Jeśli wybierze opodatkowanie w tej formie, a następnie w trakcie roku dokona sprzedaży towarów lub usług na rzecz tego pracodawcy –utraci prawo do opodatkowania w formie ryczałtu poczynając od dnia uzyskania przychodu i w konsekwencji do końca roku opłaci podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

Co ważne, możliwość stosowania tej formy opodatkowania mają podatnicy, którzy nie przekroczyli w roku poprzednim, limitu przychodów, który wynosi 150 000 euro w odniesieniu do przychodów z działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, oraz 150 000 euro w stosunku do sumy przychodów wspólników w przypadku prowadzenia działalności prowadzonej w formie spółki.

Podatnikowi wolno:

  • prowadzić ewidencję podatkową w sposób uproszczony,

  • pomniejszać przychód o zapłacone w danym roku podatkowym składki na ubezpieczenie społeczne podatnika lub osoby współpracującej,

  • odliczać od podatku opłacone w roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne

Podatnikowi nie wolno

  • pomniejszać przychodu o koszty jego uzyskania,

  • skorzystać z tzw. ulgi prorodzinnej. Z ulgi tej ulg będzie można jednak skorzystać jeśli podatnik osiągnie przychodu z innego tytułu np. ze stosunku pracy, umów zlecenia,

  • rozliczać się wspólnie z małżonkiem oraz jako osoba samotnie wychowująca dzieci (niezależnie od tego, czy masz jakiekolwiek inne dochody).

4) KARTA PODATKOWA

Z tej formy opodatkowania skorzystać mogą jedynie niektórzy podatnicy. Wyznacznikiem jest rodzaj prowadzonej działalności i związany z tym numer PKD. Opodatkowanie kartą podatkową wiąże się z opłacaniem stałej kwoty podatku niezależnie od wysokości uzyskanego przychodu. Wysokość podatku uzależniona jest od rodzaju wykonywanej działalności, liczby zatrudnionych osób oraz od liczby mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność.

Zalety karty podatkowej:

  • stawka podatku jest stała w każdym miesiącu, niezależnie od wysokości uzyskiwanych przychodów czy ponoszonych kosztów,

  • podatnicy są zwolnieni od obowiązku prowadzenia ksiąg,

  • podatnicy zwolnieni są od składania zeznań podatkowych a także nie wpłacają zaliczek na podatek dochodowy. Jednakże zobowiązani są do składania deklaracji o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej – PIT - 16A;

  • od podatku można odliczać opłacone w roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne,

Wady karty podatkowej:

  • kartę podatkową można stosować jedynie dla indywidualnej działalności gospodarczej oraz dla spółki cywilnej,

  • karta podatkowa skierowana jest do ograniczonych rodzajów działalności gospodarczej,

  • przychodu nie pomniejsza się o koszty jego uzyskania,

  • nie można skorzystać z tzw. ulgi prorodzinnej, internetowej, rehabilitacyjnej. Z ulg tych będzie można jednak skorzystać jeśli podatnik osiągnie przychód z innego tytułu np. ze stosunku pracy, umów zlecenia;

  • nie można rozliczać się wspólnie z małżonkiem oraz jako osoba samotnie wychowująca dzieci;

  • podatnicy korzystający z tej formy opodatkowania nie mogą prowadzić innej, pozarolniczej działalności gospodarczej, ich współmałżonek nie może mieć firmy, która działa w tym samym przedmiocie;

  • łączna liczba wspólników oraz zatrudnionych pracowników nie może przekraczać stanu zatrudnienia określonego w ustawie;

  • podatnicy nie mogą korzystać z usług innych przedsiębiorstw i zakładów (z wyjątkiem usług specjalistycznych);

  • podatnicy nie mogą zatrudniać osób na umowę zlecenie i o dzieło (dopuszcza się zatrudnienie jedynie na umowę o pracę).