15 lipca 2016 r. weszła w życie nowelizacja Ordynacji podatkowej wprowadzająca klauzulę przeciw unikaniu opodatkowania. Organy podatkowe, powołując się na tę klauzulę, będą mogły kwestionować nie tylko tzw. optymalizacyjne działania, ale także te legalne zmierzające do unikania opodatkowania.

art. 119a ordynacji podatkowej
§ 1. Czynność dokonana przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny (unikanie opodatkowania).
§ 2. W sytuacji określonej w § 1 skutki podatkowe czynności określa się na podstawie takiego stanu rzeczy, jaki mógłby zaistnieć, gdyby dokonano czynności odpowiedniej.
§ 3. Za odpowiednią uznaje się czynność, której podmiot mógłby w danych okolicznościach dokonać, jeżeli działałby rozsądnie i kierował się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej.
§ 4. Jeżeli w toku postępowania strona wskaże czynność odpowiednią, skutki podatkowe określa się na podstawie takiego stanu rzeczy, jaki zaistniałby, gdyby dokonano tej czynności.
§ 5. Przepisy § 2–4 nie mają zastosowania, jeżeli okoliczności wskazują, że osiągnięcie korzyści podatkowej było jedynym celem dokonania czynności, o której mowa w § 1. W takiej sytuacji skutki podatkowe określa się na podstawie takiego stanu rzeczy, jaki zaistniałby, gdyby czynności nie dokonano.
Co wnosi powyższy zapis? Należy rozumieć, że dla przeciętnego podatnika poprzez unikanie opodatkowania rozumie się dokonywanie sztucznych czynności mających na celu przede wszystkim korzyść podatkową. A jak należy rozumieć w tym przypadku sformułowanie „sztucznych czynności”? Otóż najprawdopodobniej jako angażowanie niepotrzebnych pośredników, nieuzasadnione dzielenie operacji, występowanie elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących Co ważne, jeśli podatnik dokonał czynności wyłącznie w celu uniknięcia podatku, cała operacja ma być traktowana jako niebyła (art. 119a par. 4 OP). I ostatnia kwestia – do korzyści podatkowych zalicza się m.in. niepowstanie lub odsunięcie w czasie obowiązku podatkowego, obniżenie podatku, powstanie lub zawyżenie straty podatkowej oraz powstanie nadpłaty podatkowej.
Niestety, przed ryzykiem zakwalifikowania czynności jako zmierzającej do unikania opodatkowania nie chroni uzyskana interpretacja indywidualna — jest to konsekwencją dodanego art. 14na ordynacji podatkowej.
Pocieszającym jest fakt, że klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania nie dotyczy podatku VAT, a także korzyści podatkowych niższych niż 100 tys. Złotych. Nie dotyczy także podmiotów mających podparcie w postaci opinii zabezpieczającej, która kosztuje TYLKO 20 tys. Złotych.